Wydarzenia

Uszanowanie fachowców i miłośników

nauki języka polskiego

     Prawdziwym świętem nauczycieli, organizatorów i sympatyków oświaty, pracujących na rzecz poszerzenia polskiego szkolnictwa na Ukrainie stała się uroczystość w Ambasadzie RP w Kijowie z okazji Dnia Edukacji Narodowej (Dnia Nauczyciela). 

     Wypełniona po brzegi przez przewybornie wystrojoną publiczność wielka sala głównej placówki dyplomatycznej RP na Ukrainie była piękną dekoracją, a przeciągające się oczekiwanie na przybycie gości do kompletu - swoistym preludiumprzed rozpoczęciem całego przedsięwzięcia.

     Uroczystość otworzył (i w ciągu całej dość długotrwałej i bogatej treściowo imprezy był jej sympatycznym „wodzirejem”)Kierownik Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Kijowie p. Rafał Wolski.

     Pan Rafał, wyglądający na profesora akademickiego(bardzo trafnie w danej sytuacji), od samego początku zadał odpowiednie tempo programowe. Zaprezentował się jako historyk (z wykształcenia), co od razu uczyniło go swoim wśród zebranych, a zwłaszcza, kiedy oświadczył, że przed skierowaniem do Kijowa pracował w Konsulacie Generalnym RP w Monachium.

     Więc i w Kijowie p. R. Wolski potoczył cały nurt wydarzenia równie sprawnie, żywo i radośnie, zgodnie z zapowiedzianym przez niego harmonogramem. Na początku m. in. przypomniał obecnym, że pierwsze na całym świecie Ministerstwo Oświaty powstało właśnie w Polsce 14 października 1793 roku, za czasów Stanisława Augusta.

     Dzień Nauczyciela był ustanowiony 1972 roku, a od 1992 roku nazywa się Dniem Edukacji Narodowej. Święto zostało ustanowione dla uczczenia wysiłku zawodowego nauczycieli i wychowawców.

     Obecni na sali - nauczyciele języka polskiego, działacze ruchu polonijnego, ludzie biznesu, dla których sprawa polska i godność Polaka są bardzo ważne - z wielką uwagą wysłuchali jego wystąpienia.

     Wręczenie tegorocznych nagród i odznaczeń poczęto z wyróżnienia biznesmenów i dobroczyńców, którzy sponsorowali budownictwo, renowację, wyposażenie techniczne i dydaktyczne placówek dla nauki języka polskiego na Ukrainie.

     Jednym z pierwszych wśród dziesięciu wyróżnionych nagrodę otrzymał p. Piotr Kurowski za aktywny osobisty udział w stworzeniu szkoły w m. Biała Cerkiew (Biła Cerkwa).

     Wręczenie nagród dla nauczycieli z całej Ukrainy miało oznaki prawdziwego koncertu. Każde ogłoszenie kolejnego nazwiska, wyjście wywołanej osoby do mikrofonu, uroczysty moment wręczenia nagrody, miłe uśmiechnięte twarze ze wszystkich stron, otrzymane prezenty w eleganckich torebkach, wyrazy wdzięczności oraz niezbędne elementy radosnego oczekiwania wypełniały salę radością.

     Wśród wielu wyróżnionych sala szczególnie radośnie oklaskiwała dobrze znane osobistości świata nauczycielskiego - Ałłę Bezkrowną, Raisę Siergiejewą, Natalię Doroszkiewicz, Łarysę Bułanową i inych.

     Nagrody otrzymali również znani działacze polonijni: dyrektor Domu Polskiego w Kijowie Maria Siwko, prezesStowarzyszenia Kultury Polskiej im. Z. Krasińskiego 
w Białej Cerkwi Helena Chomenko, prezes Stowarzyszenia Polskich Nauczycieli na Ukrainie Adam Chłopek.

     W niecodzienny sposób odwzajemnił się Polsce dyrektor Białocerkiewskiej Szkoły Nr 1 p. Jurij Petryk przekazując nagrodę burmistrza ukraińskiego miasta Biała Cerkiew dla burmistrza polskiego miasta Tarnów.

     ***

     W krótkiej przerwie na kawę rozmawiam z polonistką z Polski p. Lidią Bąkowską, która od roku pracuje w Kirowogradzie, gdzie wykłada język polski w miejscowym liceum.

     Pytam, jak wygląda sytuacja z jej punktu widzenia: czy naprawdę jest wielkie zapotrzebowanie na nauczycieli-polonistów na Ukrainie?

     Okazuje się, że zasięg pracy nauczycielskiej p. Lidii jest bardzo spory: wykłada język polski od 1 do 6 klasy w liceum, ma zajęcia fakultatywne i prowadzi język polski w czterech grupach dorosłych. Ogólnie rzecz biorąc ma ponad 100 uczniów i bardzo się cieszy swoją misją edukacyjną tu na Ukrainie.

     ***

     Konferencję rozpoczęto z bardzo ciekawego referatu, wygłoszonego przez prof. Narodowego Uniwersytetu im. Szewczenki Tetianę Czernysz, która zaznaczyła, że ostatnio wyraźnie rośnie zainteresowanie do nauki języka polskiego, i to bez względu na narodowość.

     Przeprowadzone podczas nauczania studentów badania filologiczne na katedrze prof. R. Radyszewskiego wykazały pewne charakterystyczne osobliwości odbierania języka polskiego podczas nauczania studentów ukraińskich.

     Między innymi, przy wykorzystaniu obu języków w grupie studentów, czasami zachodzi zjawisko wywołania skojarzeń nieraz wprost humorystycznych. Niektóre wyrazy są odbierane z dokładnością do pełnego przeciwieństwa prawdziwemu ich znaczeniu.

     Na przykład polski wyraz przetwory czasem bywa rozumiany przez studentów jako słowo ukraińskie -перетворення, rozważać - jako розважатися, dziejоwy - дієвий, rozbierać się - розбиратися,koić (rany) - скоїти (głupotę), wyraz - вираження  etc.

     Zresztą, jak zaznaczyła prof. T. Czernysz, pokrewne języki - polski i ukraiński - dają coraz więcej interesującego materiału nie tylko dla badań lingwistycznych, ale również mentalno-psychologicznych.

     Właśnie o mentalnym aspekcie pokrewieństwa obu narodów mówiła w swoim referacie Nadzieja Susznicka.

     Na podstawie kompilacji wiadomych źródeł i własnych wniosków p. Nadzieja przedstawiła porównaniecharakterystycznych cech Polaków i Ukraińców w tle szeroko zakrojonej panoramy historycznej. Załączyła do tematuskojarzenia z fizyką, kosmosem, fizjologią, Bogiem. Między innymi, jak uważa, język ukraiński istniał jeszcze przed epoką szumerską i już wtedy był utrwalony w pieśniach.

     Retrospektywę nauki języka polskiego w Kijowie od czasu uzyskania przez Ukrainę niezależności przedstawiła prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Polskiego w Kijowie Natalia Doroszkiewicz.

     Z wielkim zainteresowaniem wysłuchano Elżbietę Fajner, nauczycielkę z Polski, prowadzącą język polski w podkijowskiej miejscowości o polskiej nazwie Browary.

     W swoim bardzo fachowym wystąpieniu p. Elżbieta zwróciła uwagę audytorium na dość typowe problemy nauczania języka polskiego za granicą. Zwłaszcza akcentowała na programowo-informacyjnym aspekcie przygotowania nauczycieli do organizacji i opracowania zagadnień dydaktycznych, przekazała odpowiednie adresy i linki internetowe, na których można otrzymać materiały pomocnicze.

     Wielkie święto intelektu, patriotyzmu i uświadomienia odpowiedzialności nauczycielskiej zakończono przy wspólnym stole z tradycyjnymi daniami polskimi. Udało się to zawdzięczając staraniom pani Konsul ds. Polonii Doroty Dmuchowskiej, która doskonale zorganizowała całe przedsięwzięcie i była jego aktywnym promotorem. 

Eugeniusz GOŁYBARD

Zdjęcia autora

Jurij Petryk nie ukrywa radości	Nagrodę i prezent otrzymuje Natalia Doroszkiewicz
Taki sam list wdzięczności otrzymał każdy nauczyciel	Lidia Bąkowska cieszy się ze swojej pracy
Podczas konferencji (od lewej): R. Wolski, A. Chłopek, E. Fajner, T. Czernysz, N. Susznicka, N. Doroszkiewicz